Sởi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, dễ lây lan và có thể gây biến chứng nặng, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu cha mẹ hiểu rõ và biết cách chăm sóc đúng, hoàn toàn có thể phòng ngừa và giúp trẻ hồi phục an toàn.
1. Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh sởi
Triệu chứng đầu tiên thường là sốt cao kéo dài 4–7 ngày, bắt đầu từ khoảng 10–12 ngày sau khi trẻ tiếp xúc với vi rút. Các dấu hiệu kèm theo gồm:
-
Chảy nước mũi, ho khan
-
Mắt đỏ, chảy nước mắt
-
Xuất hiện những đốm trắng nhỏ bên trong má (dấu hiệu đặc trưng)
-
Phát ban bắt đầu ở mặt và cổ, sau đó lan ra toàn thân, tay và chân. Ban kéo dài 5–6 ngày rồi biến mất.
Lưu ý: Trẻ suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A hoặc có hệ miễn dịch yếu sẽ dễ bị biến chứng nặng như viêm phổi, tiêu chảy, viêm tai, mù lòa và thậm chí tử vong.
2. Bệnh sởi lây như thế nào?
Vi rút sởi lây qua không khí, qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc với dịch mũi họng. Vi rút này có thể tồn tại trên các bề mặt hoặc trong không khí đến 2 giờ. Trẻ có thể lây sởi từ người bệnh 4 ngày trước và 4 ngày sau khi phát ban xuất hiện.
💡 Cha mẹ nên nhớ: Trẻ trên 9 tháng tuổi hoặc người chưa tiêm phòng khi tiếp xúc với nguồn bệnh có thể được tiêm vắc xin sởi trong vòng 72 giờ để giảm nguy cơ mắc bệnh.
3. Cách chăm sóc trẻ bị sởi tại nhà
Hiện nay chưa có thuốc đặc trị vi rút sởi, nhưng chăm sóc đúng cách có thể giúp trẻ phục hồi nhanh chóng và hạn chế biến chứng.
Nguyên tắc chăm sóc tại nhà:
-
Cho trẻ uống nhiều nước: nước lọc, sữa, nước hoa quả để tránh mất nước.
-
Không dùng aspirin: có thể gây biến chứng nghiêm trọng (hội chứng Reye).
-
Chỉ dùng paracetamol khi cần: giúp hạ sốt, giảm đau – nhưng phải đúng liều theo hướng dẫn.
-
Làm sạch mũi và mắt cho trẻ: nhỏ nước muối sinh lý, dùng bông sạch lau mắt từ trong ra ngoài, mỗi lần lau thay bông mới.
-
Để trẻ nghỉ ngơi tại nhà: cho đến khi khỏi hẳn, không nên đưa trẻ đến trường sớm vì có thể lây cho bạn bè.
4. Bổ sung vitamin A – biện pháp quan trọng
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tất cả trẻ mắc sởi cần được bổ sung 2 liều vitamin A cách nhau 24 giờ, giúp tăng cường miễn dịch, giảm tổn thương mắt và ngăn ngừa biến chứng nặng.
Liều dùng cụ thể như sau:
| Độ tuổi trẻ | Liều vitamin A mỗi ngày | Ghi chú |
|---|---|---|
| Dưới 6 tháng | 50.000 IU | Dùng 2 ngày liên tiếp |
| 6–11 tháng | 100.000 IU | Dùng 2 ngày liên tiếp |
| Từ 1 tuổi trở lên | 200.000 IU | Dùng 2 ngày liên tiếp |
Trẻ có dấu hiệu thiếu vitamin A sẽ cần thêm 1 liều thứ 3 sau 2–4 tuần, tùy theo hướng dẫn của bác sĩ.
Lời khuyên từ Sức khỏe con yêu
Cha mẹ đừng xem nhẹ bệnh sởi, dù đó là bệnh thường gặp. Tiêm phòng đầy đủ vắc xin, theo dõi các triệu chứng, chăm sóc đúng cách tại nhà và bổ sung vitamin A là những “chìa khóa vàng” giúp bảo vệ trẻ an toàn. Hãy luôn giữ trẻ ở môi trường sạch sẽ, tránh tiếp xúc người bệnh, và đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu có dấu hiệu bất thường để được hỗ trợ kịp thời.
