Hành trình ăn dặm của bé: Những điều cha mẹ cần biết
Ăn dặm là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Đây không chỉ là lúc bé làm quen với thực phẩm mới ngoài sữa mẹ mà còn là bước đầu để học các kỹ năng như nhai, nuốt và cảm nhận hương vị. Tuy nhiên, mỗi em bé sẽ có thời điểm phù hợp khác nhau để bắt đầu ăn dặm.
Dấu hiệu bé sẵn sàng ăn dặm
Bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng:
-
Bé hứng thú với thức ăn của người lớn, cố với tay lấy đồ ăn.
-
Bé biết đẩy lưỡi để đưa thức ăn vào miệng thay vì đẩy ra ngoài.
-
Bé giữ đầu vững khi được ngồi (có thể cần hỗ trợ nhẹ).
-
Bé khoảng 6 tháng tuổi và có cân nặng gấp đôi lúc sinh.
Nếu bé có những dấu hiệu này, cha mẹ có thể bắt đầu cho bé làm quen với thức ăn đặc.
Chuẩn bị cho bé ăn dặm
Giống như mọi thay đổi trong quá trình phát triển, ăn dặm nên được bắt đầu từ từ. Không dừng ngay sữa mẹ hay sữa công thức, mà hãy cho bé ăn dặm 1 lần mỗi ngày, vào giữa hoặc sau khi uống sữa.
Sữa mẹ/sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính trong giai đoạn đầu ăn dặm.
Mẹo khởi đầu:
-
Bắt đầu với thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo loãng, bột ngũ cốc hoặc rau củ quả hấp/xay nhuyễn.
-
Trộn thức ăn với sữa mẹ/sữa bột để bé quen mùi vị.
-
Cứ mỗi 3–5 ngày nên giới thiệu một loại thực phẩm mới và theo dõi phản ứng dị ứng như nổi mẩn, tiêu chảy, nôn ói… Nếu có nghi ngờ, hãy hỏi ý kiến bác sĩ.
Thời điểm và tâm trạng phù hợp
Hãy chọn lúc bé vui vẻ, tỉnh táo và không quá đói hay quá no, ví dụ như sau bữa sáng. Nếu bé không chịu ăn một món nào đó, hãy tạm ngưng vài ngày rồi thử lại.
Tạo hứng thú với ăn dặm
Bé sẽ học ăn tốt hơn khi cảm thấy hứng thú. Bạn có thể:
-
Cho bé tự chạm và chơi với thức ăn một chút (dù có vương vãi).
-
Tạo thực đơn phong phú từ các nhóm thực phẩm khác nhau để cung cấp đầy đủ dưỡng chất và làm quen với nhiều khẩu vị.
-
Tránh cho muối, đường vào đồ ăn vì vị giác trẻ sơ sinh rất nhạy cảm — bé không cần thêm gia vị.
Giúp bé học nhai
Bé chưa có răng nên việc nhai là một kỹ năng mới và khó khăn. Để bé tập nhai an toàn:
-
Chọn thực phẩm mềm, dễ nuốt.
-
Tránh các thực phẩm cứng, vỏ dày (như vỏ táo, hạt).
-
Đảm bảo thực phẩm sạch và được nấu kỹ.
Khi bé đã quen ăn dặm, hãy cho thử những món bé có thể cầm bằng tay như: chuối chín, bánh mì mềm, rau củ nấu nhừ. Điều này giúp bé luyện kỹ năng cầm nắm và đưa thức ăn vào miệng.
Mẹo dành cho mẹ:
-
Cho bé ngồi ghế ăn cao, lót báo hoặc khăn phía dưới để dễ lau dọn.
-
Dùng khay nhựa có đế hút để giữ thức ăn không bị đổ.
-
Cho bé đeo yếm và chuẩn bị khăn lau sẵn.
Lưu ý khi dùng thức ăn chế biến sẵn
Thức ăn sẵn cho trẻ em là lựa chọn tiện lợi khi đi chơi xa. Tuy nhiên, cha mẹ nên chọn sản phẩm đúng độ tuổi, uy tín, thành phần rõ ràng, tránh các loại có phụ gia không phù hợp.
Lời khuyên từ Sức khỏe con yêu
👉 “Ăn dặm không phải là cuộc đua mà là hành trình để bé khám phá thế giới hương vị đầu tiên của mình. Hãy kiên nhẫn, lắng nghe cơ thể con và tạo cho bé một trải nghiệm vui vẻ, an toàn mỗi khi đến giờ ăn.”
