Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD – Attention Deficit Hyperactivity Disorder) là một rối loạn phát triển thần kinh thường gặp ở trẻ em và có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Ở trẻ, biểu hiện của chứng rối loạn tăng động xuất hiện khá sớm thường là trong 5 năm đầu tiên cuộc đời của trẻ.
Một số vấn đề trẻ rối loạn tăng động có thể gặp phải
- Đối với từng cá nhân, biểu hiện tăng động của trẻ có những thay đổi khác nhau nhưng có khuynh hướng giảm dần vào tuổi thiếu niên
- Trong cuộ sống hằng ngày, trẻ sẽ khó thích nghi với môi trường xung quanh cũng như môi trường học đường.
- Trẻ em bị chứng tăng động thường có hành động dại dột thiếu kiểm soát và hay để xảy ra tai nạn. Trẻ sẽ thường hay vi phạm kỉ luật của gia đình cũng như của nhà trường.
- Trẻ không tự kềm chế trong các mối quan hệ xã hội và không thận trọng trong vui chơi cũng như trong học tập và sinh hoạt trẻ thường hay làm phiền người khác và bị bạn bè cô lập.
Hiện nay có 7 biện pháp chính được áp dụng trong điều trị chứng rối loạn tăng động ở trẻ em như: điều trị bằng thuốc, giáo dục tư vấn với phụ huynh, trị liệu nhóm, bằng liệu pháp hành vi, liệu pháp tâm thần vận động, hỗ trợ tâm lý học đường và điều trị bằng chế độ dinh dưỡng thích hợp.
Điều trị thuốc
Thuốc điều trị chứng rối loạn tăng động được dùng từ năm 1995 tại Pháp là Methyl Phenidate với qui định cho toa nghiêm ngặt. Sau khi uống từ 1 đến 2 giờ hiệu quả của thuốc sẽ xuất hiện, thuốc này được dùng 2-3 lần/ngày. Tuy nhiên, loại thuốc này chống chỉ định với những trường hợp quá nhạy cảm, loạn thần, động kinh.
Hiện nay tại Việt Nam loại thuốc này vẫn chưa được lưu hành. Có một số hoạt chất đang được thử nghiệm tại châu Âu và Mỹ như Pemolin, Dextroamphetamin, Atomoxetin.
Những lưu ý về loại thuốc này:
- Thuốc này không có tác dụng cải thiện thành tích học tập cũng như hành vi của trẻ.
- Thuốc chỉ có vai trò hỗ trợ khả năng tập trung, kiểm soát sự chú ý.
- Thuốc chỉ có tác dụng tạm thời và kéo dài trong vòng vài giờ.
Liệu pháp hành vi nhằm mục đích giảm thiểu các hành vi gây rối và được thay thế bằng các hành vi thích hợp. Nguyên tắc của liệu pháp này là dựa trên cơ sở điều kiện hóa có tổ chức. Bao gồm các sự củng cố tích cực, tập trung chú ý chuyên biệt, hành vi thưởng phạt. Liệu pháp này thường đem lại sự cải thiện hành vi đặc biệt là ở mội trường học đường, nhất là khi kết hợp với thuốc.
Liệu pháp này có nhược điểm là không tồn tại lâu sau khi chấm dứt việc củng cố và không có những ảnh hưởng tổng quát.
Liệu pháp giáo dục tư vấn
Liệu pháp tâm lý giáo dục được áp dụng nhằm giúp phụ huynh có thái độ thích hợp trước các biểu hiện này làm cho phụ huynh hiểu rằng việc trị liệu không chỉ làm thuyên giảm triệu chứng mà còn giúp họ biết cách sống với một đứa trẻ ADHD biết cách chấp nhận sự hạn chế (đôi khi) của trị liệu.
Trị liệu nhóm
Phương pháp này sẽ tạo ra những nhóm nhỏ từ 4 đến 5 em và hoạt động của nhóm dựa trên các trị liệu trung gian về cơ thể hoặc dưới dạng các trò chơi trị liệu.
Liệu pháp tâm thần vận động
Liệu pháp tâm thần vận động áp dụng kỹ thuật trị liệu nhằm làm giảm dần triệu chứng coi chúng như một rối loạn về chức năng. Đây vừa phương pháp tái giáo dục vừa như một trị liệu.
Hỗ trợ tâm lý học đường
Thầy cô giáo sẽ thay đổi cách dạy học như chia nhỏ các bài tập hoặc các nhiệm vụ để các em dễ hoàn thành theo từng bước một nhằm mục đích ổn định hành vi trẻ tăng động. Việc thay đổi này sẽ giúp nhận ra các thời điểm mà các em tập trung cao nhất và thực hiện các nhiệm vụ theo nhịp của trẻ.
Chế độ dinh dưỡng
Những thực phẩm phổ biến giúp cải thiện những vấn đề rối loạn tăng động ở trẻ hiện nay có thể kể đến là: chế độ dinh dưỡng Peingold trong đó hạn chế trong thực phẩm chất bảo quản phẩm màu và hương liệu tổng hợp cũng như benzoat.
- Các loại trái cây: Dứa, cam, sơ ri, đào, bưởi, táo.
- Các loại ngũ cốc và gia vị như: ngũ vị hương, bạc hà, đậu phộng, thì là, …
Mong rằng với những kiến thức được Sức khỏe con yêu cung cấp, ba mẹ sẽ chủ động hơn trong phòng ngừa và điều trị rối loạn tăng động của trẻ.
