Những điều cha mẹ cần biết khi cho trẻ tiêm chủng

Ngày nay, nhiều bậc phụ huynh đã ý thức rõ hơn về tầm quan trọng của tiêm chủng trong việc bảo vệ con khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, không ít cha mẹ vẫn còn băn khoăn về một số vấn đề xoay quanh việc chích ngừa, đặc biệt là khi tiếp cận những thông tin trái chiều. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp và giải đáp từ chuyên gia nhằm giúp cha mẹ yên tâm hơn khi cho con tiêm vắc-xin.

1. Có an toàn không khi chích nhiều loại vắc-xin cùng lúc?

Câu trả lời là: Có. Hoàn toàn an toàn.

Cơ thể của trẻ, kể cả trẻ sơ sinh, hoàn toàn có thể tiếp nhận nhiều loại vắc-xin trong cùng một lần chích. Việc tiêm phối hợp nhiều vắc-xin đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và được áp dụng rộng rãi trên thế giới.

Lợi ích lớn nhất của việc tiêm nhiều loại vắc-xin cùng lúc là giúp trẻ được bảo vệ càng sớm càng tốt, nhất là trong những tháng đầu đời – giai đoạn trẻ rất dễ mắc bệnh. Ngoài ra, cách này còn tiết kiệm thời gian, công sức và giảm số lần trẻ phải trải qua cảm giác đau và sợ hãi.

Nhiều cha mẹ lo rằng điều này sẽ làm “quá tải” hệ miễn dịch của con. Nhưng thực tế, mỗi ngày trẻ tiếp xúc với hàng ngàn vi khuẩn từ môi trường sống. Lượng kháng nguyên trong vắc-xin chỉ là một phần nhỏ so với những gì hệ miễn dịch của trẻ đối mặt hằng ngày.

2. Vắc-xin có gây ra chứng tự kỷ không?

Không. Đây là một quan niệm sai lầm.

Nhiều nghiên cứu lớn từ các tổ chức uy tín như Hội Nhi khoa Hoa Kỳ và Viện Y học Hoa Kỳ đã khẳng định: Không có mối liên hệ nào giữa vắc-xin và chứng tự kỷ. Thông tin này đã được kiểm chứng và xác nhận bởi cộng đồng khoa học quốc tế.

3. Trẻ đang bị bệnh nhẹ có nên tiêm không?

Có thể tiêm.

Nếu trẻ chỉ bị cảm nhẹ, sốt nhẹ, tiêu chảy hoặc viêm tai… thì hoàn toàn có thể tiêm ngừa. Bác sĩ sẽ kiểm tra và đưa ra lời khuyên phù hợp. Trong nhiều trường hợp, ngay cả khi trẻ đang hồi phục sau bệnh, bác sĩ vẫn có thể chỉ định tiêm nếu thấy không có chống chỉ định.

4. Nếu trễ một mũi vắc-xin thì phải làm sao?

Không cần tiêm lại từ đầu.

Nếu con bạn bị lỡ một mũi vắc-xin, chỉ cần tiếp tục lịch tiêm với mũi bị trễ. Không cần tiêm lại từ đầu hay quá lo lắng. Một số vắc-xin có khoảng cách tối thiểu giữa các liều – ví dụ:

• Viêm gan A: 2 mũi cách nhau ít nhất 6 tháng.

• Sởi – Quai bị – Rubella hoặc Thủy đậu: nếu không tiêm cùng lúc, cần cách nhau ít nhất 4 tuần.

Việc nắm rõ khoảng cách giữa các mũi tiêm sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc theo dõi lịch tiêm của con.

5. Nếu không chắc con đã tiêm hay mắc bệnh chưa, có nên tiêm lại?

Nên tiêm. Không có hại.

Ví dụ: nếu không chắc trẻ đã mắc hay đã tiêm phòng thủy đậu, hãy tiêm ngừa. Đối với một số bệnh như Hib (vi khuẩn gây viêm màng não mủ), ngay cả khi đã nhiễm bệnh, trẻ vẫn cần tiêm vì nhiễm bệnh tự nhiên không tạo miễn dịch hiệu quả.

Ngoại lệ duy nhất là một số vắc-xin khi tiêm quá nhiều liều có thể gây phản ứng phụ tại chỗ tiêm (ví dụ vắc-xin bạch hầu – ho gà – uốn ván), nhưng những phản ứng này thường không nguy hiểm.

6. Nếu mũi đầu tiêm loại vắc-xin của một hãng, mũi sau có tiêm loại khác được không?

Được.

Trong hầu hết các trường hợp, có thể thay thế bằng vắc-xin cùng loại của hãng khác. Các loại vắc-xin đã được chuẩn hóa và có thể dùng thay thế lẫn nhau, đặc biệt khi nguồn cung thay đổi hoặc hết thuố.

Lời kết

Tiêm chủng không chỉ là trách nhiệm, mà còn là hành động yêu thương cụ thể nhất để bảo vệ con trước những căn bệnh nguy hiểm có thể phòng tránh được. Cha mẹ hãy đồng hành cùng bác sĩ, theo dõi lịch tiêm đầy đủ, đừng để những hiểu lầm hoặc lo ngại chưa đúng khiến con bỏ lỡ “lá chắn vàng” bảo vệ sức khỏe.

Lời khuyên từ Sức khỏe con yêu:
Hãy chủ động đưa trẻ đi tiêm đúng lịch, đúng loại, và đúng chỉ định. Bởi mỗi mũi tiêm hôm nay là một bước tiến an toàn cho con trong hành trình lớn lên khỏe mạnh.